Ở Mỹ, nhiều người thường nghĩ rằng con đường duy nhất dẫn đến một sự nghiệp thành công là thông qua tấm bằng đại học. Nhưng thực tế lại khác xa. Theo số liệu từ Education Data Initiative, chỉ khoảng 38% người Mỹ từ 25 tuổi trở lên sở hữu bằng đại học. Phần lớn còn lại đang tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp theo những con đường khác – thực tế hơn, ít tốn kém hơn, và vẫn đầy tiềm năng.

Gần đây, một báo cáo từ nền tảng Resume Now đã chỉ ra 13 công việc có thu nhập ổn định, cơ hội phát triển lâu dài, và đặc biệt là không yêu cầu bằng đại học. Hơn thế nữa, những nghề này được đánh giá là khó bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo (AI) trong tương lai gần – một yếu tố ngày càng quan trọng trong kỷ nguyên số.

1. Chuyên viên kiểm tra và phòng cháy rừng

• Công việc: Đánh giá nguy cơ cháy rừng, điều tra nguyên nhân và triển khai các biện pháp phòng cháy.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Đòi hỏi con người có mặt tại hiện trường, không thể tự động hóa hoàn toàn.
• Thu nhập trung bình: 71.420 USD/năm

2. Tiếp viên hàng không

• Vì sao khó bị AI thay thế: AI không thể phục vụ bữa ăn hay xử lý tình huống bất ngờ. Sự tận tâm, linh hoạt và nhạy cảm của con người vẫn là yếu tố không thể thay thế.
• Thu nhập trung bình: 68.370 USD/năm

3. Quản lý khách sạn, khu nghỉ dưỡng

• Công việc: Giám sát hoạt động lưu trú, quản lý nhân viên, chăm sóc trải nghiệm khách hàng.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Công việc thiên về quản lý tình huống, chăm sóc cá nhân hóa, đòi hỏi sự hiện diện và phán đoán thực tế.
• Thu nhập trung bình: 65.360 USD/năm

4. Thợ điện

• Vì sao khó bị AI thay thế: Công việc yêu cầu kỹ năng thực hành, làm việc tại hiện trường và xử lý tình huống bất ngờ.
• Thu nhập trung bình: 61.590 USD/năm

5. Thợ sửa ống nước, hệ thống khí và hơi

• Công việc: Lắp đặt và bảo trì hệ thống cấp nước, khí đốt, hệ thống hơi.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Nhiều biến số, môi trường làm việc thay đổi liên tục khiến việc tự động hóa toàn phần gần như bất khả thi.
• Thu nhập trung bình: 61.550 USD/năm

6. Kỹ thuật viên bảo trì máy công nghiệp

• Công việc: Sửa chữa và duy trì hoạt động của hệ thống máy móc trong nhà máy.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Phản ứng nhanh với lỗi kỹ thuật thực tế là điều AI hiện nay chưa làm được.
• Thu nhập trung bình: 61.170 USD/năm

7. Bếp trưởng, đầu bếp chính

• Vì sao khó bị AI thay thế: Sự sáng tạo trong công thức, khả năng nêm nếm và cảm nhận vị giác là những kỹ năng hoàn toàn thuộc về con người.
• Thu nhập trung bình: 58.920 USD/năm

8. Chuyên viên hỗ trợ thiết bị trợ thính

• Công việc: Lắp đặt, điều chỉnh và hướng dẫn khách hàng sử dụng thiết bị.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Yêu cầu kỹ năng thao tác chính xác và sự chăm sóc trực tiếp với từng cá nhân.
• Thu nhập trung bình: 58.670 USD/năm

9. Quản lý dịch vụ cá nhân

• Công việc: Tổ chức các hoạt động chăm sóc khách hàng cao cấp, concierge, sự kiện cá nhân hóa.
• Vì sao khó bị AI thay thế: Giao tiếp tinh tế, hiểu cảm xúc và xử lý tình huống linh hoạt là thế mạnh của con người.
• Thu nhập trung bình: 57.570 USD/năm

10. Nhân viên bảo trì máy móc công nghiệp

• Công việc: Bảo dưỡng định kỳ các thiết bị máy móc trong nhà máy.
  Vì sao vẫn cần con người: Những sự cố bất ngờ đòi hỏi phản ứng nhanh và kinh nghiệm thực tế.
• Thu nhập trung bình: 61.170 USD/năm

11. Nhân viên tư vấn bảo hiểm

• Vì sao vẫn cần con người: Việc tư vấn, xây dựng niềm tin và chăm sóc khách hàng đòi hỏi kỹ năng mềm và sự thấu cảm – điều mà AI chưa thể làm được.
• Thu nhập trung bình: 59.080 USD/năm

12. Giám sát vận chuyển hàng hóa hàng không

• Vì sao vẫn cần con người: Các tình huống phát sinh trong vận hành, xử lý an toàn hàng hóa cần có người điều phối và quyết định tại chỗ.
  Thu nhập trung bình: 58.920 USD/năm

13. Kỹ thuật viên lắp đặt hệ thống báo cháy và an ninh

• Vì sao vẫn cần con người: Công việc đòi hỏi kỹ năng thao tác tại chỗ và khả năng khắc phục lỗi trong điều kiện thực tế phức tạp.
• Thu nhập trung bình: 56.430 USD/năm

Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng chúng ta không thể dạy một AI cách nêm nếm món ăn như một đầu bếp có tâm, cũng không thể lập trình một chatbot để lắp đặt và điều chỉnh máy trợ thính cho một người cao tuổi. Những công việc như bếp trưởng, kỹ thuật viên hỗ trợ thiết bị trợ thính, quản lý dịch vụ cá nhân… đều yêu cầu sự quan sát tinh tế, cảm xúc và tương tác trực tiếp là điều mà máy móc vẫn chưa làm được.

Ngay cả với một số công việc có khả năng bị tự động hóa một phần, chẳng hạn như giám sát vận chuyển hàng không hay tư vấn bảo hiểm, yếu tố con người vẫn đóng vai trò then chốt. Khi có vấn đề phát sinh, hoặc khi cần đưa ra lời khuyên phù hợp với hoàn cảnh cụ thể, sự hiện diện của con người vẫn không thể thay thế. Trong bối cảnh AI phát triển nhanh và thị trường lao động thay đổi không ngừng, những nghề nghiệp đòi hỏi kỹ năng thực tế, tương tác trực tiếp và sự linh hoạt cá nhân lại vẫn có lợi thế dài hạn rõ rệt.

Với những bạn trẻ đang phân vân giữa việc theo học đại học hay lựa chọn một lối đi thực tế hơn, danh sách trên là minh chứng rõ ràng rằng thành công không chỉ đến từ tấm bằng mà còn từ kỹ năng thực tế, khả năng thích ứng và sự bền bỉ trong nghề.

Tại APUS, chúng tôi hiểu rằng mỗi học sinh có một hành trình riêng. Dù các em muốn theo đuổi bậc đại học tại Mỹ, học nghề hay tìm kiếm những hướng đi phù hợp với xu hướng lao động tương lai, đội ngũ chuyên gia của APUS luôn sẵn sàng đồng hành và tư vấn cá nhân hóa.

Nếu các em đang tìm kiếm một lộ trình nghề nghiệp bền vững trong kỷ nguyên AI, đừng ngần ngại liên hệ APUS qua https://apusvietnam.com/admission/ để đặt lịch tư vấn 1:1 cùng chuyên gia nhé.