Trong tuyển sinh đại học Mỹ, cụm từ “grade inflation” (tạm dịch là “lạm phát điểm số”) đang ngày càng trở nên phổ biến. Nói cách khác, điểm số cao không còn phản ánh chính xác năng lực thật của học sinh như trước, bởi nhiều giáo viên có xu hướng “nới tay” khi chấm điểm, khiến điểm A trở thành điều… quá đỗi bình thường.

Điểm GPA tăng mạnh, nhưng thực chất có đáng tin cậy?

Các trường đại học có thể dễ dàng nhận thấy tình trạng lạm phát điểm ở từng trường phổ thông thông qua hồ sơ thông tin tuyển sinh hàng năm mà các trường này gửi kèm theo hồ sơ của học sinh. Những hồ sơ này thường bao gồm biểu đồ phân bố điểm trung bình GPA của học sinh toàn trường. 

Ví dụ, trong biểu đồ dưới đây, có tới 73% học sinh tốt nghiệp có GPA trên 3.5, tương đương với mức điểm trung bình A-/B+. Ở một trường khác, điểm A (chưa kể A-) lại là loại điểm phổ biến nhất trong tất cả các môn học – cho thấy việc cho điểm cao đã trở thành thông lệ.

Dù hiện tượng này xuất hiện rõ rệt ở một số trường cụ thể, lạm phát điểm đang là xu hướng trên toàn quốc. Tháng 8/2023, tổ chức ACT đã công bố kết quả nghiên cứu kéo dài 12 năm (từ 2010 đến 2022), cho thấy điểm trung bình của học sinh Mỹ đã tăng lên ở tất cả các môn học, đặc biệt là môn Toán. Điều đáng nói là điểm thi ACT ở các môn học hầu như không tăng, thậm chí còn giảm nhẹ ở một số lĩnh vực. Hai bảng số liệu dưới đây cho thấy rõ điều này.

Vì sao ngày càng nhiều học sinh đạt điểm A?

Việc ngày càng nhiều học sinh có GPA cao ngất ngưởng không hẳn là do ai cũng giỏi vượt trội. Một phần nguyên nhân đến từ áp lực thành tích, không chỉ từ học sinh và phụ huynh mà còn từ chính nhà trường.

Hiện nay, các bảng xếp hạng như Niche, US News hay nhiều tờ báo địa phương thường đánh giá chất lượng trường học dựa trên các con số như tỷ lệ tốt nghiệp hay điểm GPA trung bình. Nếu những chỉ số này càng cao, trường càng được đánh giá tốt hơn – và điều này có thể ảnh hưởng đến ngân sách, danh tiếng, thậm chí là số lượng học sinh đăng ký. Vì vậy, việc “nới tay” trong chấm điểm cũng là việc dễ hiểu. 

Bên cạnh đó, khi các trường đại học top đầu ngày càng cạnh tranh khốc liệt, nhiều học sinh muốn GPA thật đẹp để có lợi thế trong hồ sơ. Phụ huynh cũng ngày càng kỳ vọng nhiều hơn, tạo thêm áp lực cho giáo viên. Từ đó, các thầy cô buộc phải linh hoạt hơn, cho học sinh làm lại bài kiểm tra, nộp bài trễ hay cộng điểm thưởng, dù điều này đôi khi cũng là giảm sút tinh thần tự học và kỷ luật của các em học sinh. 

Khi điểm số không còn nói lên tất cả: Các trường đại học đang phản ứng thế nào với lạm phát điểm?

Các trường đại học hiện nay hoàn toàn nhận thức được làn sóng lạm phát điểm. Chỉ cần nhìn vào hồ sơ học tập của từng trường cấp ba, họ dễ dàng nhận ra rằng ngày càng nhiều học sinh đạt GPA rất cao, nhưng điều đó không còn đủ sức thuyết phục như trước nữa. Vậy các trường Đại học đã và đang làm gì để đánh giá đúng năng lực thật sự của từng ứng viên.

1. Điểm A thì ai cũng có, nhưng học gì mới quan trọng

Tại các trường đại học “khó vào nhất nước Mỹ”, hội đồng tuyển sinh không chỉ nhìn vào GPA, mà còn xem xét rất kỹ chương trình học của học sinh. Họ sẽ tự hỏi: “Học sinh này có đang học chương trình khó nhất mà trường họ có không? Có đang học AP, IB, Honors hay Dual Enrollment không?” Một bạn học sinh đạt toàn A trong lớp dễ chưa chắc được đánh giá cao hơn bạn khác học lớp khó nhưng vẫn giữ điểm tốt. Chất lượng quan trọng hơn số lượng.

2. Kết quả thi chuẩn hóa đang “trở lại”

Sau thời gian tạm gác lại do ảnh hưởng của đại dịch, nhiều trường đại học top đầu đã mang SAT và ACT quay trở lại. Những cái tên như MIT, Harvard, Cornell, Brown, Georgetown… cho rằng kết quả thi vẫn là công cụ đánh giá công bằng và ổn định nhất giữa muôn vàn hệ thống chấm điểm khác nhau của các trường phổ thông.

3. Điểm AP mới là “chân ái” mới để phân loại học sinh giỏi

GPA có thể khác nhau giữa các trường, nhưng điểm AP thì giống nhau ở mọi nơi. Vì thế, nếu bạn đạt điểm cao trong các kỳ thi AP, bạn đang gửi đến hội đồng tuyển sinh một tín hiệu rõ ràng: “Tôi thật sự giỏi môn này, và tôi sẵn sàng học ở trình độ đại học rồi đấy!”

4. Tuyển sinh toàn diện vẫn là “luật chơi chính”

Dù điểm số có quan trọng đến đâu, các trường vẫn nhìn vào chân dung hồ sơ toàn diện: bài luận cá nhân, hoạt động ngoại khóa, thư giới thiệu, hành trình học tập và cá tính của bạn. Một GPA cao chưa đủ để đảm bảo bạn đỗ, nếu những phần khác trong hồ sơ chưa đủ “chất”.

Trong một thế giới mà hồ sơ nào nhìn cũng “long lanh” như nhau, các trường đại học cần nhiều hơn là điểm số đẹp. Họ muốn thấy sự nỗ lực thật sự, sự nổi bật thật sự, từ cách bạn học, cách bạn sống, cho đến những giá trị bạn đang theo đuổi.

Vậy các em học sinh cần làm gì để nổi bật hơn trong hàng ngàn hồ sơ “đẹp”?

Khi mà GPA không còn là “vé thông hành” đáng tin cậy, học sinh cần nhiều hơn một bảng điểm đẹp để chinh phục các trường đại học top đầu. Vậy làm thế nào để hồ sơ của bạn không bị “chìm” giữa hàng ngàn ứng viên khác cũng toàn A?

1. Học giỏi là điều kiện cần, chưa phải điều kiện đủ

Các trường muốn thấy bạn dám bước ra khỏi vùng an toàn, chọn những môn khó hơn, học chương trình nâng cao (AP, IB, Honors, Dual Enrollment) và vẫn giữ vững phong độ. Đó mới là bằng chứng cho thấy bạn thật sự sẵn sàng cho môi trường đại học nghiêm túc.

2. SAT, ACT, AP: Những điểm số “biết nói”

Khi GPA bị “thổi phồng”, điểm thi chuẩn hóa trở thành “thước đo vàng” để đánh giá năng lực thật sự. Nếu bạn có thể đạt điểm cao trong những kỳ thi này, bạn đã nói được rất nhiều điều mà bảng điểm không thể hiện.

3. Thư giới thiệu: mang đến một góc nhìn cá nhân sâu sắc

Một bức thư từ giáo viên hoặc cố vấn hiểu bạn thật sự, chứng kiến sự nỗ lực và trưởng thành của bạn, sẽ có sức nặng lớn hơn rất nhiều so với những lời khen xã giao. Và điều đó chỉ có được khi bạn học thật, sống thật, và để lại dấu ấn thật trong môi trường học tập.

4. Ngoại khóa và thành tựu cá nhân: Chìa khóa thể hiện bản sắc cá nhân

Bạn không cần “ôm đồm” quá nhiều hoạt động. Thay vào đó, hãy chọn 1–2 việc bạn thực sự yêu thích và làm tới nơi tới chốn. Cam kết dài hạn, thể hiện rõ vai trò của bạn cũng như tạo ra  những đóng góp thật sự cho dự án/tổ chức mà bạn tham gia, đó mới là điều khiến bạn trở nên khác biệt.

5. Cuối cùng, điều các trường đại học tìm kiếm là người học có chiều sâu, có chính kiến, và có khả năng tạo ra giá trị cho cộng đồng xung quanh, cả trong và ngoài lớp học.

APUS – Cùng bạn xây dựng một bộ hồ sơ trung thực và “là mình” nhất

Trong bối cảnh tuyển sinh đại học ngày càng cạnh tranh, một bộ hồ sơ ấn tượng không chỉ cần điểm số cao mà còn phải thể hiện được chính xác năng lực thật và hành trình phát triển cá nhân của mỗi học sinh. Tại APUS, chúng tôi đồng hành cùng học sinh từ những bước đầu tiên, từ lựa chọn ngành học, trường học, đến định hướng hoạt động ngoại khóa có chiều sâu và phát triển bài luận cá nhân mang dấu ấn riêng.

Điều quan trọng nhất với APUS không phải là tạo ra một bộ hồ sơ “bóng bẩy”, mà là giúp học sinh nhận ra thế mạnh thật của mình, và thể hiện những điều đó một cách rõ ràng, trung thực, có chiến lược. Một hồ sơ đúng với bản thân không chỉ giúp học sinh gây ấn tượng với hội đồng tuyển sinh, mà còn là nền tảng vững chắc để các em tự tin bước vào môi trường đại học và tương lai phía trước.

Nếu các em đang tìm kiếm một người đồng hành để cùng vạch ra hướng đi rõ ràng và xây dựng hồ sơ du học một cách nghiêm túc, toàn diện và cá nhân hóa, hãy liên hệ với APUS để nhận tư vấn 1:1 cùng chuyên gia và lên kế hoạch thực hiện ước mơ đến với cánh cổng trường Đại học Mỹ nhé.